MELANOMA davosi

Melanoma saraton kasalliklarining og‘ir turidir. Bu kasallik melanotsit deb nomlanuvchi teri hujayralarida boshla- nadi. Melanotsit – teriga rang beruvchi me- lanin ishlab chiqaruvchi hujayradir. Odam quyoshda ko‘proq turib qolsa, melanotsitlar ko‘proq melanin ishlab chiqarib, teri qora- yadi. Agar teri haddan tashqari quyosh nuri olsa, melanotsitlar noto‘g‘ri o‘sib, yomon si- fatli o‘simtaga aylanadi va u melanoma deb ataladi. Melanomaning birinchi belgisi – xolning hajmi, shakli yoki rangi o‘zgari- shidir. Biroq melanoma tanada yangi xolday boshlanishi mumkin.

Har kim o‘z salomatligi borasida qayg‘u- rishi kerak. Teri saratoniga uchramaslik uchun quyidagi tadbirlarga amal qilish ke- rak:

• yuz va bo‘yinni quyoshning to‘g‘ri nurla- ridan saqlash lozim;

-ultrafiolet nurlari ta’siridan qo- chish lozim;

• quyoshda toblanish ertalab soat o‘n bir- gacha, kechqurun soat o‘n oltidan keyin qi- linishi kerak. Ayniqsa, oq tanli odamlar ehtiyot bo‘lishlari kerak, ularning terila- ri qoraymasdan turib, kuyib qoladi;
• issiq yoz vaqtlari teri holatini nazo- rat qilib turib turish kerak, uning had- dan tashqari, qurib qolishiga yo‘l qo‘ymas- lik lozim, uni muntazam oziqlantiruvchi va namlantiruvchi kremlar bilan surib tu- rib kerak;
• o‘z vaqtida dermatologga murojaat qi- lib, husnbuzar va boshqa yaralarni o‘z holiga tashlab qo‘ymang. Shunda teri saratoniday asallikka duch kelmaysiz; •
• muntazam ravishda shaxsiy gigiena qo- idalariga rioya qiling, ayniqsa, teriga za- rarli moddalar bilan ishlaydigan bo‘lsan- giz, ehtiyot bo‘ling.

Teringizdagi xol va so‘gallar holatini kuzatib boring. Agar ular o‘sa boshlasa yoki hajmi o‘zgarsa, darhol shifokorga muroja at qiling. Shundagina saraton oldini olgan bo‘lasiz.

• Qizilpoychadan choy yoki aroqdagi dam- lamasini kuniga bir ryumkadan ichib tu- ring. Aroqli damlamani tayyorlash uchun ikki siqim giyohni bitta standart shisha idishdagi aroq bilan damlash kerak. Dam- lama bir hafta turadi. Keyin suzib oli- nadi va saraton oldini olish muolajalari uchun qo‘llaniladi.
• Oddiy chilcho‘p qo‘ziqorini (grib vesel- ka). Yoki butun o‘simlik hammasi, yoki faqat sporalari olinadi. Ular qurutilib, kukun qilinadi. 10g kukun olinib, 100 g propo- lis yog‘i (10%li) bilan aralashtiriladi. Te- rining saraton o‘simtasi shu malham bilan surtiladi va ustiga bog‘lam qo‘yiladi.
• Melanom davolashda qoncho‘p (chisto- tel)dan keng foydalaniladi. O‘simlikning yangi siqib olingan suvi vazelin bilan 1:4 nisbatda aralashtiriladi. Shunda qoncho‘p surtma dorisi hosil bo‘ladi.
• Tuya daraxti bargidan 1 kg olinib, may- dalanadi, ustidan 2 kg shakar sepilib, ara- lashtiriladi va zichlab bosib qo‘yiladi. Ikki oy turadi. Teri saratoni kasalligi- da ovqat vaqtida 1-2 osh qoshiqdan qabul qi- linadi.
• Zolotoy us sharbatiga doka botirib olinib, kasallangan teriga bog‘lab qo‘yiladi, bog‘lam sutkada bir marta almashtiri- ladi.
• Sarimsoq piyoz yeyxoen deb nomlanuvchi shifobaxsh moddaga boy. U melanoma, hamda zamburug‘li kasalliklarda yaxshi samara be- radi. Sarimsoqpiyozdan surtma malham tay- yorlanadi. Buning uchun sarimsoqning 5-7 tishchasi kerak bo‘ladi. Ular tozalanadi va eziladi. Hosil bo‘lgan massani bir idish- ga soling, ustidan 2 stakan olma sirkasi va‘ 0,5 stakan aroq quyiladi. Hammasini ara- lashtiring, qopqoq bilan yoping, ikki haf- taga salqin joyga qo‘ying. Kuniga uch mar- ta uni aralashtirish lozim. 14 kundan so‘ng, malhamni filtrdan o‘tkazing va unga 1 choy qoshiq evkalipt yog‘ini quying. Hosil bo‘l- gan surtma bilan teri saratonini davo- lashda kasallangan joyni surtish kerak.
• Kasallikni davolashda zangpoya (boli- golov) ham qo‘llaniladi. Bu dorivor o‘sim- likdan damlama tayyorlaymiz. Giyohning faqat tepa qismi olinadi, yarim litrli bonkaga solinadi (o‘simlik bonkaning uch- dan bir qismini to‘ldirishi lozim), usti- dan aroq quyamiz va uch haftaga damlab qo‘ya- miz. Quyidagi sxema bo‘yicha teri saratoni davolash vaqtida ichilishi lozim:

Birinchi kun 1 tomchidan 3 mahal. Ikkinchi kun yana bir tomchi qo‘shasiz va uch mahal icha- siz. Shu tarzda har kuni bir tomchidan qo‘shib,

40 tomchiga yetkaz, siz. Shundan so‘ng, bir tom- chidan kamaytirib borib, kuniga uch mahal ichasiz. Spirtli damlamaning 20 tomchisi- ga 100 ml suv, 20-30 tomchiga 150 ml suv, 30- 40 tomchiga esa 200 ml suv qo‘shiladi. Teri sa- ratonini davolash kursi olti oy davom eta- di. Agar oshqozoningizda og‘riq paydo bo‘lsa, teri saratonini davolashni uch kunga to‘xta- tib turing. Keyin esa tomchilar sonini besh- taga kamaytirib davom eting.

• Kirkazon bilan ham davolansa bo‘ladi. Yarim stakan o‘simlikning ildizidan oling, maydalang va uni 1 stakan asal va 1 choy qo- shiq smetana bilan aralashtiring. Ustidan uch litr suv soling. Issiq joyda 7 kun ush- lang. 0,5 stakandan ovqatdan 15 daqiqa ol- din ichiladi. Bunday davolash kursi 1,5 oy davom etadi.
• Qariqiz (lopux) ildizi may oyida yig‘ib olinadi. Ular yaxshilab yuvilib, oddiy qirg‘ichdan o‘tkaziladi. Hosil bo‘lgan bo‘tqa- ni yeyish kerak. Bir qism ildiz yengilgina quritib olinadi. Ulardan damlama tayyor- lanadi: 10 osh qoshiq yanchilgan ildiz usti- dan 0,5 l aroq quyiladi. Qopqog‘i yopilib qo- rong‘u joyga 14 kunga qo‘yiladi. Shundan so‘ng filtrdan o‘tkaziladi va teri saratonini davolashda 1 osh qoshiqdan 3 mahal ichiladi.
• Qariqiz (lopux) gullari qaynatmasi- ni choyday ichish mumkin. Bir stakanga 10 ta

gulining o‘zi yetarli. O‘simlikning ildi- zidan surtma dori qilinadi. Buning uchun ildiz qirg‘ichdan o‘tkazilib, sariyog‘ga ara- lashtiriladi va qaynab chiqquncha olovga qo‘yiladi. Surtma malham sovugach, kasal- langan teri qismlariga surtiladi.

• Melanomani davolashda qizil lavla- gi sharbati ham qo‘llaniladi. Bir kunda 10 mahal hammasi bo‘lib 600 ml yangi siqilgan sharbat ichilishi kerak. Sharbat siqilgani- dan so‘ng, 3 soatga sovutgichga qo‘ying, keyin davolashni boshlang.
• Bargizubning yangi uzilgan bargla- ri yig‘iladi, bo‘tqa hosil bo‘lguncha ezi- ladi. Tabiblar barglari ertalab shudring tushganda yoki kechqurun shabnamda terish- ni tavsiya etishadi. Bo‘tqa kasallangan teri qismiga kompress sifatida qo‘yiladi.